Trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân

Trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân là xác định rõ cơ quan chủ trì, phân cấp nhiệm vụ và quy trình thực thi, giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật một cách hiệu quả. Để hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện đúng vai trò và nghĩa vụ của các cơ quan công quyền, DPO.VN cung cấp giải pháp toàn diện giúp bạn hoàn thành các thủ tục hành chính một cách chính xác. Cơ quan chuyên trách, thẩm quyền thanh tra, đầu mối tiếp nhận hồ sơ.

Cơ quan nào thống nhất quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân tại Việt Nam?

Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân, trong đó Bộ Công an là cơ quan đầu mối, chịu trách nhiệm chính trước Chính phủ trong việc thực thi và điều phối các hoạt động này trên toàn quốc.

Để đảm bảo tính nhất quán và hiệu quả trong việc thực thi pháp luật, cơ cấu quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân được phân định rõ ràng. Theo Điều 36 của Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân số 91/2025/QH15 và Điều 5 của Nghị định 13/2023/NĐ-CP, hệ thống quản lý được xác lập như sau:

• Chính phủ: Là cơ quan cao nhất, thống nhất quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
• Bộ Công an: Đóng vai trò là cơ quan đầu mối, chịu trách nhiệm trước Chính phủ trong việc thực hiện quản lý nhà nước. Bộ Công an có nhiệm vụ xây dựng, ban hành hoặc trình ban hành các văn bản pháp luật, hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm. Vai trò này khẳng định tầm quan trọng của việc bảo vệ dữ liệu cá nhân gắn liền với an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội.

Sự phân công này tạo ra một cơ chế chỉ đạo tập trung, giúp các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân có một đầu mối rõ ràng để tuân thủ và liên hệ khi cần thiết, tránh sự chồng chéo và thiếu nhất quán trong việc thực thi pháp luật giữa các bộ, ngành.

Cục An ninh mạng (A05) có phải là cơ quan chuyên trách không và nhiệm vụ cụ thể là gì?

Đúng vậy, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) thuộc Bộ Công an chính là Cơ quan chuyên trách bảo vệ dữ liệu cá nhân, có trách nhiệm giúp Bộ Công an thực hiện quản lý nhà nước và là đầu mối trực tiếp trong mọi hoạt động liên quan.

Điều 29 Nghị định 13/2023/NĐ-CP đã xác định rõ vai trò của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05). Đây là đơn vị thực thi trực tiếp, có thẩm quyền và trách nhiệm sâu rộng trong lĩnh vực bảo vệ dữ liệu cá nhân, là địa chỉ mà mọi tổ chức, cá nhân cần làm việc khi thực hiện các nghĩa vụ pháp lý.

Nhiệm vụ chính của Cục An ninh mạng trong bảo vệ dữ liệu cá nhân là gì?

Cục An ninh mạng (A05) có nhiệm vụ tiếp nhận hồ sơ, thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm và vận hành Cổng thông tin quốc gia về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Với vai trò là cơ quan chuyên trách, Cục A05 đảm nhiệm các chức năng cốt lõi, bao gồm:

• Tiếp nhận hồ sơ: Là đầu mối tiếp nhận các hồ sơ, biểu mẫu, thông tin liên quan đến hoạt động bảo vệ dữ liệu cá nhân theo quy định của pháp luật.
• Thanh tra và xử lý vi phạm: Tiến hành thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ quy định của pháp luật, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý các hành vi vi phạm.
• Vận hành Cổng thông tin quốc gia: Xây dựng, quản lý và vận hành Cổng thông tin quốc gia về bảo vệ dữ liệu cá nhân để cung cấp thông tin, tiếp nhận hồ sơ trực tuyến và cảnh báo về các nguy cơ xâm phạm dữ liệu.
• Hướng dẫn và hợp tác: Hướng dẫn, triển khai các hoạt động bảo vệ dữ liệu, đề xuất các tiêu chuẩn và thực hiện hợp tác quốc tế.

Doanh nghiệp cần liên hệ với Cục An ninh mạng cho những thủ tục nào?

Doanh nghiệp phải nộp Hồ sơ đánh giá tác động xử lý dữ liệu cá nhân, Hồ sơ đánh giá tác động chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài, và gửi Thông báo vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân đến Cục An ninh mạng (A05).

Để tuân thủ đúng quy định, doanh nghiệp và các tổ chức liên quan phải thực hiện các thủ tục hành chính bắt buộc với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao. Các thủ tục này là bằng chứng cho trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp.

DPO.VN nhấn mạnh rằng việc hoàn thành và nộp các hồ sơ này đúng thời hạn (trong vòng 60 ngày kể từ ngày xử lý hoặc chuyển dữ liệu, và 72 giờ đối với thông báo vi phạm) là nghĩa vụ bắt buộc để tránh các rủi ro pháp lý nghiêm trọng.

Trách nhiệm giữa các Bộ, ngành và chính quyền địa phương được phân công như thế nào?

Trách nhiệm được phân công theo nguyên tắc chuyên ngành: Bộ Quốc phòng quản lý trong lĩnh vực quốc phòng, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp xử lý thông tin vi phạm, các Bộ ngành khác và UBND cấp tỉnh quản lý trong phạm vi, lĩnh vực và địa bàn của mình.

Để đảm bảo hiệu quả quản lý, pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân đã phân định rõ phạm vi trách nhiệm của từng cơ quan, tạo nên một cơ chế phối hợp chặt chẽ.

Vai trò của Bộ Quốc phòng trong bảo vệ dữ liệu cá nhân là gì?

Bộ Quốc phòng chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân và hệ thống thông tin thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng.

Theo Điều 36 của Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân số 91/2025/QH15 và Điều 34 của Nghị định 13/2023/NĐ-CP, Bộ Quốc phòng có thẩm quyền độc lập và toàn diện trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng. Điều này bao gồm việc quản lý, thanh tra, giám sát và xử lý vi phạm đối với dữ liệu cá nhân được xử lý bởi các đơn vị quân đội và các hệ thống thông tin quân sự.

Bộ Thông tin và Truyền thông có trách nhiệm gì?

Bộ Thông tin và Truyền thông có trách nhiệm phối hợp với Bộ Công an trong việc chỉ đạo các cơ quan truyền thông, doanh nghiệp thuộc lĩnh vực quản lý thực hiện bảo vệ dữ liệu cá nhân và xử lý thông tin vi phạm trên không gian mạng.

Điều 33 Nghị định 13/2023/NĐ-CP và Điều 38 Luật An ninh mạng 24/2018/QH14 quy định vai trò phối hợp của Bộ Thông tin và Truyền thông. Cụ thể, Bộ này có thẩm quyền yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, Internet, các nền tảng mạng xã hội loại bỏ thông tin vi phạm pháp luật về an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân, đảm bảo một môi trường mạng an toàn.

Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh là gì?

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước, triển khai các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân và bố trí kinh phí cho hoạt động này tại địa phương.

Theo Điều 37 Nghị định 13/2023/NĐ-CP và Điều 36 Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân số 91/2025/QH15, chính quyền địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc đưa pháp luật vào thực tiễn. Họ có trách nhiệm triển khai các quy định, bố trí ngân sách, và ban hành các Danh mục dữ liệu mở tại địa phương phù hợp với quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân, đảm bảo pháp luật được thực thi đồng bộ từ trung ương đến cơ sở.

Nhà nước đóng vai trò gì trong việc xây dựng chính sách, tuyên truyền và hợp tác quốc tế?

Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, bao gồm việc ban hành văn bản pháp luật, xây dựng chiến lược, chính sách, tuyên truyền nâng cao nhận thức và chủ động hợp tác quốc tế để bảo vệ dữ liệu cá nhân một cách toàn diện.

Vai trò của cơ quan quản lý nhà nước không chỉ dừng lại ở việc thực thi và giám sát mà còn bao gồm các nhiệm vụ mang tính chiến lược, định hướng và hỗ trợ. Các hoạt động này được quy định tại Điều 5 Nghị định 13/2023/NĐ-CP và các điều khoản liên quan trong Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 91/2025/QH15.

• Xây dựng và ban hành pháp luật: Các cơ quan có thẩm quyền, đứng đầu là Chính phủ và Bộ Công an, có trách nhiệm trình và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, chính sách và các tiêu chuẩn bảo vệ dữ liệu cá nhân.
• Tuyên truyền và giáo dục: Nhà nước tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến kiến thức và kỹ năng bảo vệ dữ liệu cá nhân cho người dân và doanh nghiệp, nhằm nâng cao nhận thức chung trong toàn xã hội.
• Đào tạo nguồn nhân lực: Xây dựng các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ, công chức và những người làm công tác bảo vệ dữ liệu cá nhân.
• Hợp tác quốc tế: Bộ Công an chủ trì các hoạt động hợp tác quốc tế về bảo vệ dữ liệu cá nhân, bao gồm việc tham gia các điều ước quốc tế, trao đổi kinh nghiệm và tương trợ tư pháp, nhằm tạo ra một cơ chế bảo vệ hiệu quả trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Luật sư Nguyễn Tiến Hảo chia sẻ: Việc hiểu rõ cơ cấu và trách nhiệm của từng cơ quan quản lý nhà nước là bước đi đầu tiên và quan trọng nhất giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược tuân thủ đúng đắn. Doanh nghiệp không chỉ cần biết mình phải làm gì, mà còn phải biết làm việc với ai, ở đâu và khi nào. Sự chủ động này sẽ giúp giảm thiểu rủi ro bị xử phạt và xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.

Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Trách Nhiệm Của Cơ Quan Quản Lý Nhà Nước

Tài liệu tham khảo

• Cổng thông tin điện tử Bộ Công an
• Cổng thông tin điện tử Chính phủ – Dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân
• Thư viện Pháp luật – Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân
• Cổng Dịch vụ công Quốc gia
• Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA)